Verslag van de Bachreis 2016
In het jaar 2016 herdacht de Stichting Orgelconcerten het heuglijke feit dat zij met veel succes vijfentwintig jaar lang orgelconcerten organiseerde. In dit jubileumjaar vonden vonden vele festiviteiten plaats, waaronder bijzondere orgelconcerten en ook een Bachreis naar de plaatsen Mühlhausen, Eisenach, Arnstadt en Leipzig. Doel was om in de voetsporen van Bach te treden en hem zo beter te leren kennen. De eerste stad die we op de heenreis kort bezochten, was Mühlhausen. Indrukwekkend stond daar de Sankt Blasiuskirche, de kerk waar hij in 1707 organist werd. De beroemde cantate “Gott ist mein König” ontstond in Mühlhausen.
In Eisenach, zijn geboorteplaats, bezochten we de beroemde Wartburg, het Bachhaus, de Georgenkirche. In deze kerk werd hij gedoopt en de tweelingbroer van zijn vader, Johann Christoph, was daar organist.
De route naar Arnstadt verliep via Dornheim omdat we graag het mooi gelegen trouwkerkje van Bach wilden bezoeken. Dat dit alleszins de moeite waard was, bleek wel uit de positieve reacties. Diverse personen mochten op het orgel in de kerk spelen. In Arnstadt stond de Neue Kirche centraal, in deze kerk kreeg Bach zijn eerste vaste aanstelling als organist. Ook was er veel tijd om de stad op eigen gelegenheid te verkennen.
Dankzij het mooie weer leek Leipzig vanwege het Bachfestival wel in muziek te baden. Hoogtepunten waren een bezoek aan het Gewandhaus, de Thomaskerk en de kerkdienst in de Nicolaikirche. In de Thomaskerk en het Gewandhaus konden we een orgelconcert bijwonen, hetgeen als een bijzonder gebeuren werd ervaren. Ook het flaneren in de stad was een belevenis, omdat overal straatmuzikanten op professionele wijze muziek ten gehore brachten. Vanuit Leipzig bezochten wij het indrukwekkende slot Altenburg. In de slotkapel bevindt zich een beroemd orgel dat na voltooiing door Bach aan een keuring werd onderworpen. Dat het een bijzonder orgel is, bleek wel uit het recital dat op dit fraaie instrument werd gegeven.
Een bezoek aan het Völkerschlachtdenkmal vanwege de Slag bij Leipzig in 1813 riep gemengde gevoelens op. Moet zo’n protserig bouwwerk opgericht worden als herinnering aan een volkerenslag met vele doden?
Een middagje Halle, de stad van Händel, was de laatste bestemming die we tijdens de reis bezochten. Zijn standbeeld staat op de markt, fier kijk hij uit over het plein naar de kerk waar zijn leermeester Zachau organist was.
De hotels in Eisenach en Halle-Leipzig waren uitmuntend.
Van Bach wordt wel gezegd dat hij de vader van de harmonie is. Terug kijkend kan ik zeggen dat die harmonie voelbaar was in de onderlinge verhoudingen tussen de deelnemers aan de reis. Een goddelijke glans maakte deze reis tot een verrijkende ervaring.
Gerrit Kommers.